દિપક મહેતાઃ ગુજરાતી વાર્તા રિંગણા લઉં બે-ચારની જેમ ગુજરાતના કૃષિ વિભાગે તા.૨ સપ્ટેમ્બરનાંરોજ ચાલુ ખરીફ સિઝનનાં ઉત્પાદનના અંદાજો કોઈને ગળે ન ઉતરે એવા ઊંચા મુક્યાં છે. ખાસ કરીને મગફળીનાં પાકનો અંદાજ સાંભળીને ખેડૂત હોય કે વેપારી તમામને ચક્કર આવી જાય તેમ છે.
ગુજરાત સરકારનાં કૃષિ વિભાગનાં પહેલા આગોતરા અંદાજ પ્રમાણે રાજ્યમાં મગફળીનું ઉત્પાદન આ વર્ષે (વર્ષ ૨૦૨૦ ખરીફ સિઝન) અધધ.. ૫૪.૬૫ લાખ ટન થવાનો અંદાજ મૂક્યો
છે, જે ગત વર્ષની તુલનાએ ૨૧ ટકાનો વધારો બતાવે છે. સરકારે ચાલુ વર્ષે મગફળીમા પ્રતિ હેકટર ૨૬૩૭ કિલોનો ઉતારો ગણીને આ અંદાજ મૂક્યો છે, જે ગત વર્ષનાં ચોથા આગોતરા અંદાજ પ્રમાણે ૨૭૬૪ કિલોનો ઉતારો કરીને કુલ ઉત્પાદન ૪૫.૦૩ લાખ ટનનું મુક્યુ હતું. રાજ્યમાં મગફળીનું વાવેતર ૩૩ ટકા વધીને ૨૦.૭૩ લાખ હેકટરમાં થયું છે, પંરતુ ભારે વરસાદથી પાકને નુકસાન થત્તા ઉતારા ઘટી ગયાં છે. વેપારીઓનાં અંદાજો પ્રમાણે મગફળીનુ ઉત્પાદન ૩૪થી ૩૮ લાખ ટન વચ્ચે થાય તેવો પ્રાથમીક અંદાજ આવી રહ્યો છે.ગુજરાત સરકારે શેખચલ્લીની વાર્તાની જેમ બીજા ખરીફ પાકોનાં અંદાજો પણ મૂક્યાં છે. રાજ્યમાં એરંડા તો હજી વવાય રહ્યા છે, પંરતુ સરકાર કહે છેકે નવી સિઝનમાં એરંડાનો પાક ૧૪.૭૪ લાખ ટન થશે, જે ગત વર્ષની તુલનાએ ત્રણ ટકાનો વધારો બતાવે છે. સરકારે ૬.૪૨ લાખ હેકટરમાં વાવેતર થશે તેવું માનીને આ અંદાજ મૂક્યો છે.
રાજ્યમાં કઠોળ પાકોનાં વાવેતરમાં મોટો વધારો થયો હોવાથી સરકારે તમામ કઠોળનાં ઉત્પાદનનાં અંદાજો પણ ઊંચા મૂક્યા છે. સરકારનાં પહેલા આગોતરા અંદાજ પ્રમાણે માત્ર જુવારનું ઉત્પાદન નવ ટકા ઘટવાનો અંદાજ છે. જ્યારે કપાસનાં ઉત્પાદનમાં સાત ટકાનો ઘટાડો થઈને ૮૨.૩૯ લાખ ગાસંડી થાય તેવી ધારણાં છે. ગવારસીડનું ઉત્પાદન પણ ગત વર્ષની તુલનાએ ૧૫ ટકા ઘટીને ૯૨ હજાર ટન થવાનો અંદાજ મૂક્યો છે.
વર્ષ ૨૦૨૨માં બમણી આવકનાં લક્ષ્યાંક સિદ્ધ કરવા અંદાજો વધાર્યાં?
કેન્દ્ર સરકાર વર્ષ ૨૦૨૨માં ખેડૂતોની આવક બમણી કરવાનો લક્ષ્યાંક ધરાવે છે. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂત નેતાઓ કે વેપારીઓ કહે છેકે સરકારને ચોપડે ખેડૂતોની આવક બમણી બતાવવી હશે એટલે જે મગફળી કે બીજા પાકોના આટલા ઉંચા અંદાજો મૂક્યાં હતાં. સરકાર પાક વીમો કે નુકસાનીનું વળતર આપતી નથી અને ઊંચા અંદાજો આપીને ખેડૂતોની આવક ચોપડે જ વધારી રહી છે.
સરકાર મગફળીનાં અંદાજ મુજબ ૧૩.૬૬ લાખ ટન ટેકાનાં ભાવથી ખરીદશે?
કેન્દ્ર સરકારના નિયમ પ્રમાણે મગફળીનાં પાકનાં ઉત્પાદનનાં અંદાજનાં ૨૫ ટકા મગફળી ટેકાના ભાવથી ફરજિયાત ખરીદવાની હોય છે, જે મુજબ રાજ્યમાં સરકારે ૫૪.૬૫ લાખ ટનનો અંદાજ મૂક્યો છે અને તેનાં ૨૫ ટકા ગણીએ તો ૧૩.૬૬ લાખ ટન મગફળી થાય છે. તો શું ખરેખર રાજ્ય સરકાર આ વર્ષે ૧૩.૬૬ લાખ ટન મગફળી ખેડૂતો પાસેથી ટેકાનાં ભાવ રૂ.૧૦૫૫થી ખરીદશે ખરી? જોકે રાજ્યનાં નેતાઓ તો ગુજરાતનાં ખેડૂતોની તમામ મગફળી ટેકાનાં ભાવથી ખરીદાશે તેવી જાહેરાતો કરી રહ્યાં છે.
( જો આપ ખેડૂત કે વેપારી હોય અને મગફળીનાં પાક સાથે સંકળાયેલા હોય તો તમારા મતે કેટલો પાક થઈ શકે છે, જે લેખની નીચે કોમેન્ટમાં લખવા વિનંતી.)
